عفونت های تک یاخته ای روده ای در دامداران ساکن مناطق روستایی استان مازندران در سال ۱۳۸۲

سابقه و هدف: بیماری های انگلی مشترک انسان و حیوان به خصوص عفونت های تک یاخته ای در کشور ما و بسیاری از مناطق جهان شایع هستند. با توجه به ارتباط انسان با دام ها در مناطق روستایی مناطق شمال ایران که شرایط لازم برای انتقال و انتشار عفونت های انگلی مشترک بین انسان و دام را فراهم آورده است، مطالعه این عفونت ها در دامداران از لحاظ بهداشتی، پزشکی و انگل شناسی ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین انواع انگل های روده ای تک یاخته ای در افرادی که با دام ارتباط دارند در خانواده های دامدار در معرض خطر ساکن در مناطق روستایی استان مازندران در سال 82-1381 انجام گرفت.مواد و روش ها: مطالعه به روش توصیفی بر روی 1575 نفر از افراد دامدار ساکن در مناطق روستایی 9 شهرستان استان مازندران که مستقیما با دام در تماس بودند به مدت دو سال انجام گرفت. افراد به روش خوشه ای و تصادفی در هر شهرستان انتخاب شدند، و از هر فرد دو بار نمونه مدفوع تهیه و به روش مستقیم و فرمالین- اتر آماده شد و از لحاظ انگل شناسی مورد بررسی میکروسکوپی قرار گرفت. اطلاعات حاصل با استفاده از آزمون آماری کای دو تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از 1575 نفر آزمایش انگل شناسی به عمل آمد که بیش ترین درصد گروه سنی را گروه 60-51 سال به بالا و کم ترین گروه سنی را 30-21 سال و از لحاظ جنسی 6/61درصد افراد مورد بررسی را مرد و 38.4 درصد را زن تشکیل می دهند. میزان آلودگی به 10 گونه تک یاخته روده ای در افراد دارای یک، دو، سه یا بیش از سه انگل در کل استان 1/31 درصد می باشد. میزان آلودگی به یک انگل 7/22 درصد و به دو انگل و بیشتر 2/10 درصد بوده است. بیش ترین میزان آلودگی در بین افراد آلوده به تک یاخته بلاستوسیستیس هومینیس 2/31 درصد و ژیاردیا لامبلیا 8/24 در کل استان 7/13درصد و 9/10 درصد و می باشد. در مجموع 3 گونه ژیاردیا لامبلیا، آنتامبا هیستولیتکا و بلاستوسیستیس هومینیس بیماری زا می باشند.میزان آلودگی توام انگل های روده ای بیماری زا با سایر انگل ها 2/10 درصد در کل و در افراد آلوده 31 درصد است میزان آلودگی به انواع انگل های روده ای برحسب گروه های سنی، جنسی و سواد در دامداران متفاوت است. درصد آلودگی به انگل های روده ای در مردان و میزان آلودگی به بلاستوسیستیس و ژیاردیا در هر دو جنس از سایر انگل ها بیش تر می باشد .بیش ترین درصد آلودگی به انگل های روده ای در افراد آلوده در گروه بی سوادان و کم ترین در دیپلم و بالاتر در کل افراد آلوده و در کل نمونه ها مشاهده شده است. میزان آلودگی به انگل های بیماری زا در گروه بی سواد و کم سواد بیش تر از سایر گروه ها می باشد.استنتاج: آلودگی دامداران به انواع عفونت های بیماری زا و غیر بیماری زا تک یاخته ای به خصوص آلودگی یک فرد به بیش از یک نوع انگل (عفونت های توام) و بالا بودن میزان آلودگی به خصوص ژیاردیا و بلاستوسیستیس بیانگر اهمیت این عوامـل عفـونی در سـلامت دامـداران به عنـوان یک گروه شغلـی است. جهت تعیین گونه تک یاختـه های مشتـرک بین انسان و دام نیاز به انجام روش های مولکولی است.